معرفی دفتر
آشنایی با پرندگان
آشنایی با بیماری های طیور
آشنایی با واکسن های طیور
آشنایی با امنیت زیستی مرغداری
آشنایی با اصول پرورش پرندگان
آشنایی با بیماری های زنبور عسل
آشنایی با بیماری های کرم ابریشم
تلفن: 021-88953400-3
ایمیل: info@ivo.ir
کد پستی: 1431684965
طوطي برزيلي

طوطي برزيلي
طوطي برزيلي پرنده‌اي كوچك، زيبا و دلنشين از خانواده طوطي سانان است كه رنگ­هاي متنوع و زيباي آن دل هر بيننده را شاد نموده و آدمي را به پرورش اين نوع طوطي علاقه­مند مي­سازد.خاستگاه اين پرنده قاره آفريقا است و در آن جا به صورت گروهي زندگي نموده و معمولاً هر گروه شامل ده تا بيست پرنده مي­باشد و گاهي اوقات نيز ممكن است كه تعداد يك گله از اين پرنده به يكصد قطعه نيز برسد. اين موجودات به عنوان پرندگان خانگي بسيار محبوب هستند و تكثير آنها نيز به سادگي امكان پذير است. طول عمر طوطي برزيلي حدود 15 تا 20 سال و برخي نيز معتقدند كه اين پرنده مي­تواند تا 30 سال زندگي كند. دشواري تعيين سن پرنده سبب شده است كه طول عمر پرندگان وارداتي را نتوان تعيين كرد. البته اين امر در مورد پرورش دهندگاني كه طوطي خود را از پرورش دهندگان ايراني تهيه مي­كنند صادق نيست چرا كه معمولاً اين پرورش دهندگان جوجه­هاي خود را پس از استقلال از والدين به بازار عرضه مي­كنند و سن اين نوع جوجه­ها معمولاً كم بوده و تعيين سن آن­ها به راحتي امكان پذير است، با اين وجود بهتر است توليد كنندگان اين نوع طوطي بر روي پاي جوجه حلقه­اي فلزي قرار دهند و تاريخ تولد پرنده را روي آن حك كنند كه در اين صورت مي­توان از سن پرنده اطلاع دقيقي به دست آورد و با اين كار اعتماد خريدار جلب گرديده و صاحب پرنده اطلاع دقيقي از سن پرنده خود خواهد داشت.
طوطي برزيلي در زبان فارسي نام­هاي متعددي دارد و برخي به آن         «طوطي كوتوله»  و برخي به آن « طوطي عشق» ، « لاو برد» و «مرغ عشق آفريقايي» مي­گويند. نام انگليسي اين پرنده «Lovebird» و نام آلماني آن       «die Unzertrennlichen» و نام فرانسوي آن « les Inséparables » است. نام علمي اين پرندهآگاپورنيس «Agapornis» است كه از دو كلمه لاتيني        آگاپين «agapein» به معني عشق و اورنيس «ornis» به معني پرنده تركيب شده است. اين پرنده را در زبان عربي «طيورالحب» و در زبان عاميانه به آن«البركاديلو» گويند.
 
رده بندي علمي طوطي برزيلي
سلسله حيوانات                                Animal
شاخه مهره داران                          Vertebrata
رده پرندگان                                         Aves
راسته طوطي سانان                  Psittaciformes
خانواده طوطيان                            Psittacidae
زير خانواده طوطي                        Psittacinae
جنس طوطي برزيلي                      Agapornis

تاريخچه پرورش طوطي برزيلي
جانورشناسان معتقدند كه زيست­گاه اوليه طوطي برزيلي، قاره آفريقا مي­باشد و از نه گونه شناخته شده اين پرنده، هشت گونه آن متعلق به قاره آفريقا و يك گونه آن كه «طوطي برزيلي سرخاكستري»است متعلق به جزيره ماداگاسكار است كه يكي از جزاير آفريقا به شمار مي­رود. تاريخچة اهلي شدن اين پرنده مشخص نيست و به نظر مي­رسد كه براي اولين بار توسط بوميان آفريقا اهلي شده باشد. «طوطي برزيلي صورت قرمز» اولين گونه طوطي برزيلي بود كه به اروپا وارد شد و در نقاشي­هاي سده 16 ميلادي اين پرنده ديده مي­شود. البته قابل ذكر است كه تعدادي از ساير گونه­هاي اين پرنده بعد از سال 1800 م شناسايي گرديد و به نظر مي­رسد كه ناوگان­هاي نظامي كشورهاي استعماري كه براي تهيه برده عازم آفريقا مي­شدند، در بازگشت سعي مي­كردند كه علاوه بر بردگان، پرندگان و حيوانات شگفت انگيز آفريقايي را به اروپا منتقل نمايند و به نظر مي­رسد كه طوطي برزيلي نيز در اين دوره وارد اروپا گرديد و چندي نگذشت كه به علت زاد و ولد آسان، تعداد آن در اروپا فزوني گرفت. برخي از گونه­هاي اين پرنده نظير: «طوطي برزيلي سياه گونه» در سال 1908م و گونه «طوطي برزيلي ليليان» در سال 1926م براي اولين بار به قاره اروپا وارد شدند. از تاريخ ورود اين پرنده به ايران اطلاع دقيقي در دست نيست و به نظر مي رسد كه بيش از چند دهه از ورود آن به ايران نمي گذرد، اين پرنده در حال حاضر پرورش دهندگان زيادي در ايران دارد كه اقدام به تكثير آن كرده و از آن جوجه گرفته و جوجه را به بازار فروش عرضه مي نمايند. در حال حاضر قيمت يك جفت طوطي برزيلي در بازار فروش بين 60 تا 80 هزار تومان است. در ايران دو گونه «طوطي برزيلي فيشر» و «طوطي برزيلي نقابدار» بيشتر از ساير گونه­هاي طوطي برزيلي پرورش داده مي­شوند البته گونه­هاي ديگر كم و بيش و با قيمت­هاي بالاتري قابل تهيه     مي­باشند.
 
 
نژادهاي طوطي برزيلي
1 . طوطي برزيلي صورت هلويي
2 . طوطي برزيلي نقابدار
3 . طوطي برزيلي فيشر
4 . طوطي برزيلي ليليان
5 . طوطي برزيلي سياه گونه 
6 . طوطي برزيلي ماداگاسكار
7 . طوطي برزيلي آبيسينيان
8 . طوطي برزيلي صورت قرمز  
9 . طوطي برزيلي سوين درين
 


طوطي برزيلي صورت هلويي




طوطي برزيلي نقابدار



طوطي برزيلي فيشر


توليد مثل طوطي برزيلي
 توليد مثل و جوجه­گيري از طوطي برزيلي كاري سهل و آسان به شمار مي­رود و پرورش دهندگان طوطي برزيلي با ديدن جوجه­هاي از تخم درآمده و رشد روز افزون آنان احساس شادي و خوشحالي مي­نمايند. البته بايد توجه داشت كه نبايد از هر جفت خريداري شده انتظار توليد مثل داشت، زيرا بارها اتفاق افتاده است كه جنس هر دو طوطي خريداري شده، ماده و يا نر بوده است كه در صورت ماده بودن، شاهد تخم­گذاري هر دو طوطي بوده و تخم­هاي آنان فاقد نطفه خواهد بود و قادر به جوجه­دهي نخواهند بود و در صورتي كه هر دو طوطي نر باشند، تخم­گذاري نيز مشاهده نخواهد شد، لذا چنان­چه پرورش دهنده­اي به توليد مثل طوطي برزيلي خود علاقه­مند باشد، بايد از همان آغاز يك جفت نر و ماده خريداري نمايد. نر و ماده مذكور بايد به يكديگر عادت كرده و يكديگر را به عنوان جفت پذيرفته باشند، و تنها در اين صورت است كه اقدام به توليد مثل خواهند كرد. طوطي نر و ماده بايد حداقل ده ماه سن داشته باشند و طوطي­هاي بالاي 5 تا 6 سال سن نيز بايد از چرخه توليد مثل و جوجه­گيري خارج شوند.  حالت كندن پرها در اين پرنده معمولاً نشانه­ي تمايل آن به آشيانه سازي است. اين پرنده پس از ساختن آشيانه غالباً همان جا به استراحت مي­پردازد. گرفتن جوجه از «طوطي برزيلي» در خانه امكان پذير است، به شرط آن كه گوشه­اي خلوت و آشيانه­اي مناسب براي پرنده فراهم شود. طول و عرض و ارتفاع جعبه آشيانه اين پرنده بايد تقريباً 20تا 23 سانتي­متر باشد. تنها مشكلي كه ممكن است در گرفتن جوجه از طوطي برزيلي در خانه با آن مواجه شد، پايين بودن ميزان جوجه­درآوري تخم­ها است. علت اين امر هنوز مشخص نشده است، اگرچه آن را به كم بودن ميزان رطوبت نسبت مي­دهند. لذا بايد توجه داشت كه رطوبت مناسب براي جوجه­درآوري طوطي برزيلي رطوبت 65% بوده و تأمين روشنايي به مدت 12 ساعت در روز براي جوجه­درآوري ضروري است. اين پرنده معمولاً خيلي خوب ازجوجه­هاي خود نگهداري مي­كند، به شرط آن كه جعبه آشيانه در طول دوران پرورش جوجه­ها تميز و بي عيب و نقص باقي بماند.
 
جايگاه طوطي برزيلي
قفس طوطي برزيلي را معمولاً از فلز انتخاب مي­نمايند و قفس­هاي چوبي براي نگهداري آن­ها مناسب نمي باشند. قفس فلزي مذكور بهتر است كه از جنس استيل باشد تا پرنده نتواند با منقار خود رنگ­هاي موجود روي ميله قفس­هاي معمولي را جويده و مسموم شود. قفس مذكور بايد متناسب با جثه طوطي برزيلي انتخاب شود و جاي كافي براي نگهداري يك جفت پرنده را داشته باشد و    هم­چنين جايي براي لانه سازي داشته باشد. قفس مذكور بهتر است كه 50 سانتي­متر عرض و 80 سانتي­متر طول و 50 سانتي­متر ارتفاع داشته باشد. برخي از گونه­هاي طوطي برزيلي مثل «طوطي برزيلي صورت هلويي» پرندگان پر جنب و جوشي هستند و فراهم آوردن قفس بزرگتر براي آن­ها بسيار خوشايند است. لانه تخم­گذاري را مي­توان از چوب و يا سفال ساخت و لانه مذكور بايد 15 سانتي­متر عرض و 25 سانتي­متر طول و 20 سانتي­متر ارتفاع داشته باشد. برخي از پرورش دهندگان ترجيح مي­دهند كه لانه­ها در زمستان از جنس چوب و در تابستان­ها از جنس سفال باشند زيرا كه چوب در زمستان گرماي لازم را براي لانه فراهم خواهد كرد و سفال در تابستان باعث خنك شدن لانه مي­گردد. برخي از پرورش دهندگان برحسب سليقه ممكن است كه لانه­ها را بزرگ­تر و يا كوچك­تر بسازند. در كف اين لانه­­ها بايد براده چوب نرم گذاشته شود. مكان قفس بايد به دقت انتخاب گردد و اين محل بايد دور از جريان هواي سرد و يا تابش مستقيم خورشيد براي مدتي طولاني باشد و چنان­چه پرنده در پاسيو نگهداري مي شود، بهتر است كه قفس اورا از طنابي آويزان كرد تا از همه جهت و به طور مستمر در معرض هواي تازه قرار گيرد، البته يكي از مضرات اين روش عدم استقرار كامل قفس است كه مي­تواند اطمينان و آرامش را از پرنده سلب نمايد، اين در حالي است كه اگر قفس بر ديوار نصب شود، هر چند كه افق ديد پرنده محدود مي­شود، اما نظر به استحكام محل و تثبيت آن، پرنده احساس آرامش بيشتري خواهد كرد. برخي علاقه دارند كه روزها پرنده را در بالكن گذاشته و شب­ها آن را به داخل اتاق بياورند، اين حالت چندان رضايت بخش نيست زيرا كه پرنده در دماي ثابتي قرار نداشته و در معرض هواي گرم و سرد قرار مي­گيرد و اين امر ممكن است كه به بروز بيماري در آن منجر شود. بهتر است كه در داخل قفس، اسباب بازي مختصري نظير: تاب، نردبان و زنگوله گذاشته شود و براي تنوع هر از چندي جاي اين اسباب بازي­ها تغيير داده شود. البته با اين وجود، اسباب­بازي­ها بعد از مدتي براي پرنده تكراري مي­شوند و احتياج است كه آن­ها را تعويض كنيد تا پرنده همچنان سرگرم بماند.  معمولاً اين اسباب­بازي­ها توسط پرنده فروشي­ها عرضه مي­شود. دقت شود كه اسباب­بازي­ها براي هر نوع پرنده متفاوت است و اسباب­بازي­هايي كه براي مرغ عشق موجود است براي طوطي برزيلي مناسب نيست. طوطي برزيلي نوك بسيار قدرتمندي دارد و اسباب­بازي­هاي آن با اسباب­بازي عروس هلندي و طوطي­هاي كوچك مشترك است.
 
منبع: كتاب پرورش، نگهداري وبيماري هاي طوطي برزيلي ، تاليف دكتر احسان مقدس، انتشارات نيلوبرگ ، تهران، چاپ دوم، 1390
(استفاده از مطالب فوق با ذكر منبع بلامانع است)
 
دانلود فایل
عروس هلندي
عروس هلندي
عروس هلندي پرنده­اي ظريف و زيبا است و به­راحتي با آدمي مأنوس شده و اهلي مي­شود. اين پرنده علاقه­مندان زيادي دارد و مخصوصاً كودكان به آن علاقه فراواني دارند. عروس هلندي پرنده­اي آرام است و پرورش آن چندان دشوار نيست، فقط ممكن است كه برخي از افراد نسبت به جيغ­هاي كوتاه پرنده حساسيت داشته باشند، لذا بهتر است اين گونه افراد، پرنده را در تابستان بيرون از آپارتمان و اتاق نشيمن گذاشته و در زمستان در انباري و جاي گرم نگهداري نمايند. عروس هلندي قدرت تحمل خوبي دارد و از آدمي نمي­ترسد و اين دو خصيصه باعث شده است كه براي نگهداري توسط كودكان و بزرگسالان و به طور كلي خانواده­ها مناسب و ايده­آل باشد و ديده شده است كه پرنده پس از مدتي با تمامي اعضاي خانواده ارتباط برقرار كرده و عشق و علاقه­اي دو طرفه فيمابين به وجود مي­آيد.
تخم­گذاري، جوجه­آوري و اصولاً زاد و ولد پرنده بسيار راحت بوده و پرورش دهندگان در صورت تهيه يك جفت عروس هلندي مي­توانند به راحتي اقدام به جوجه­­آوري نموده و جوجه­هاي آن را در اختيار ساير بستگان و دوستان قرار دهند. اين پرنده در فصل معيني زاد و ولد نمي­كند و مي­تواند در طول سال توليد مثل كند، به همين علت محدوديت زماني براي توليد مثل ندارد و اين امر نيز مي­تواند در زمينه تكثير پرنده حايز اهميت باشد.
عروس هلندي به طور طبيعي بين ده تا پانزده سال زندگي مي­كند و در برخي موارد نيز ديده شده كه در شرايط مناسب و ايده آل تا بيست سال هم عمر كرده است. به هر حال بايد توجه داشت كه پرستاري و نگهداري و تغذيه مناسب و رعايت اصول بهداشتي مي­تواند تأثير مستقيمي در طول عمر پرنده داشته باشد و چه بسا پرندگاني كه شرايط ايده آل فوق براي آنان تأمين شده باشد، از بيست سال نيز بيشتر عمر نمايند.
در دهه­هاي هشتاد و نود ميلادي پرورش دهندگان اقدام به تغذيه پرندگان با يك جيره غذايي ثابت از دانه و حبوبات مي­كردند كه اين امر باعث بروز بيماري­هاي متابوليك و كمبود مواد معدني و املاح در پرنده    مي­شد و عاقبت منجر به كوتاهي عمر و مرگ پرنده و يا تلف شدن جوجه­ها در سنين پايين مي­شد. بعدها با ورود پليت­هاي فشرده كه حاوي مواد نگهدارنده و افزودني­ها بود، پرندگان با عوارض ديگري نظير بيماري كبد چرب و نقرس مواجه شدند. لذا اخيراً متخصصان در خصوص تغذيه عروس هلندي پيشنهاد مي­كنند كه پرورش دهندگان اين پرنده از رژيم غذايي آن در محيط طبيعي الهام گرفته و اقدام به تغذيه پرنده با مواد غذايي متنوعي نظير: سبزيجات، ميوه، دانه گياهان و احياناً حشرات نمود تا پرنده بتواند طول عمر مناسبي داشته باشد. 
عروس هلندي با نام علمي Nymphicus hollandicus بومي استراليا مي باشد. در زبان انگليسي اين پرنده را كوكاتيل Cockatiel مي نامند و در اغلب زبان­هاي رايج دنيا به همين نام شناخته مي­شود. نام اين پرنده در زبان فرانسوي Callopsitte و در زبان آلماني Nymphensittich و در زبان عربي « الكوكاتيل» است. در زبان فارسي به اين پرنده « طوطي كاكل دار» و «عروس هلندي­» مي­گويند و نام «عروس هلندي» در بين پرنده فروشان و پرورش دهندگان آن به شدت رايج و متداول است. نام «عروس هلندي» در حقيقت ترجمه نام علمي و لاتيني اين پرنده مي­­باشد.
 
 
رده بندي علمي عروس هلندي
سلسله حيوانات                                Animal
شاخه مهره داران                          Vertebrata
رده پرندگان                                         Aves
راسته طوطي سانان                  Psittaciformes
      خانواده­كوكاتوئيده                         Cacatuidae
    جنس عروس                            Nymphicus
          گونه عروس هلندي     Nymphicus hollandicus   
 
 
تاريخچه پرورش عروس هلندي
اطلاعات دقيقي از تاريخ اهلي شدن اين پرنده در دست نيست و به نظر مي­رسد كه اين پرنده براي اولين بار توسط بوميان ساكن در قاره اقيانوسيه اهلي شده باشد و بعدها مهاجرين انگليسي كه به استراليا رفتند، از اولين مللي بودند كه به پرورش و نگهداري از آن همت گماشتند. اين پرنده در طي سال­هاي 1800- 1805 ميلادي به انگلستان برده شده است. احتمالاً اين پرنده توسط كساني كه به استراليا تبعيد شده بودند در بازگشت به انگلستان آورده شده است و به تدريج پرورش و نگهداري از اين پرنده در برخي از كشورهاي اروپايي نظير انگلستان، فرانسه و آلمان رايج گرديده و مدتي نگذشت كه محبوبيت زيادي  پيدا كرد، به گونه­اي كه امروزه اين پرنده يكي از محبوب­ترين پرندگان خانگي مي­باشد. بيشتر محبوبيت اين پرنده به علت طبيعت ملايم و كاكل رنگي و زيباي آن مي­باشد. همچنين اين پرنده به سادگي اهلي و دست آموز مي­شود.
زادگاه اوليه عروس هلندي قاره استراليا مي­باشد و اين پرنده در بيشتر قسمت­هاي استراليا، به­خصوص شرق اين كشور به جز نواحي ساحلي پراكنده است. اين پرنده در تاسماني يافت نمي­شود. جيره غذايي پرنده مخلوطي از دانه غلات، بخصوص دانه ساده قناري و ارزن، همراه با تخم آفتابگردان، شاهدانه و گل رنگ است، البته بهتر است كه سبزيجات، هويج و ميوه هم به پرنده داده شود.
طول آن همان طور كه گفته شد30 تا  32 سانتي­متر و ميانگين وزن آن 90 گرم است و رنگ­هاي پر و بال در دو جنس متفاوت است و اين پرنده جزو پرندگان مهاجر به شمار مي­رود و معمولاً در هنگام سرد شدن هوا به مناطق گرم مهاجرت مي­كند. زيستگاه آن مناطق بياباني و نيمه بياباني و دشت­هاي باز و در برخي موارد مناطق شهري است.
عروس هلندي كوچك­ترين گونه از جنس طوطيان كاكلي است و اين گونه تنها گونه­اي است كه دم بلند و نوك تيزي دارد. كاكل آن مخروطي شكل بوده و لكه­هاي نارنجي رنگ بر روي پوشپرهاي گوش دارد. كاكل در نرها، زرد رنگ و در ماده­ها، خاكستري رنگ است و پرهاي ناحيه دم پرنده ماده نيز داراي خطوطي است. پرندگان نابالغ شبيه پرندگان ماده بالغ هستند، اما برجستگي قاعده منقار معمولاً به جاي خاكستري به رنگ صورتي است و پرهاي ناحيه دم نيز كوتاه­تر است.
            گونه وحشي عروس هلندي در دسته­هاي كوچكي در بخش تحت مداري قاره استراليا و در مراتع خشك و نيمه خشك و بياباني زندگي مي­كند. غذاي اصلي گونه­هاي وحشي را علوفه تازه روييده، دانه گياهان و ميوه تشكيل مي­دهد و لانه­هاي خود را بر بالاي درختان و در كنار بركه­هاي آب و يا رودخانه­هاي كوچك بنا مي­كنند.
از تاريخ دقيق ورود اين پرنده به ايران اطلاع دقيقي در دست نيست و به نظر مي­رسد كه اين پرنده در سال­هاي دهه چهل وارد كشور شده و توانسته به سرعت در دل بسياري از علاقه­مندان به پرندگان زينتي جا باز كند. امروزه اين پرنده در تمامي پرنده فروشي­هاي بزرگ و معتبر عرضه مي­شود و ساليانه هزاران قطعه آن به فروش مي­رسد. بسياري از پرورش دهندگان ايراني اقدام به جوجه­گيري از آن كرده و جوجه­هاي آن را به بازار فروش عرضه مي­كنند. لذا قاچاق آن از كشورهاي همسايه چندان مقرون به صرف نمي باشد. 
امروزه علاوه بر ايران، جوجه­كشي از اين پرنده در برخي ازكشورهاي ديگر منطقه نظير: پاكستان، هندوستان، مصر و تركيه رايج و متداول شده است.
 
گونه­هاي عروس هلندي
در حال حاضر عروس هلندي، هشت گونه اصلي دارد. در عروس هلندي نيز مانند مرغ عشق، ظهور رنگ­هاي مختلف و نقش و نگارهاي متفاوت، باعث پديد آمدن واريته­هاي جالبي مي­شود. بديهي است كه گونه­هاي معرفي شده در ذيل نمايانگر وضعيت فعلي واريته­هاي مختلف آن است و در آينده ممكن است كه واريته­هاي جديدي وارد بازار شوند.
1 . عروس هلندي خاكستري
2 . عروس هلندي لوتينو
3 . عروس هلندي آلبينو
4 . عروس هلندي سينامون
5 . عروس هلندي سفيد چهره
6 . عروس هلندي نقره اي
7 . عروس هلندي ابلق
8 . عروس هلندي مرواريدي
 
 



عروس هلندي خاكستري





عروس هلندي البينو




عروس هلندي مرواريدي


تغذيه عروس هلندي
عروس هلندي يك رژيم متنوع حاوي بذر گياهان، ويا در حقيقت مخلوطي از دانه غلات، بخصوص دانه ساده قناري و ارزن، همراه با تخم آفتابگردان، شاهدانه، دانه ذرت و گل رنگ به همراهي ميوه وسبزيجات را ترجيح مي­دهد. اين پرنده همچنين از بيسكويت، نان، ماكاروني و خلاصه هر چيزي كه آدمي مي خورد استقبال مي كند. اما بايد توجه داشت كه از دادن غذاهاي پرچربي ، ويا بيش از حد شيرين ويا نمك دار خودداري شود.
 
قفس عروس هلندي
تهيه قفس مناسب براي عروس هلندي اهميت بسياري دارد زيرا كه پرنده تمامي وقت خود را در قفس مي­گذارد لذا بايد قفس بزرگ و جا دار بوده و بتوان لوازم مورد نياز پرنده نظير: ظرف دانخوري و آب خوري و اسباب بازي­هاي مختلف را در آن جا داد. در بازار قفس­هاي مختلفي وجود دارد كه     مي­توان يكي از اين قفس­ها را براي پرنده تهيه كرد.
عروس هلندي مانند بسياري ديگر از طوطي­ها دوست دارد از قفس بالا برود بنابراين برايش از قفسي استفاده كنيد كه براحتي بتواند از آن بالا رفته و  بال­هاي خود را بكشد. بخاطر داشته باشيد اين پرنده داراي دم بلندي است و آنها به فضاي كافي براي حركت در قفس بدون آنكه دمشان آسيب بيند نياز دارند. اين فكري است كوته بينانه كه يك قفس كوچك براي اين پرنده بهتر است. براي يك قطعه پرنده حداقل بيش از 30 سانتي متر مربع جا نياز     مي­باشد. آنها حقيقتاً به خانه اي نياز دارند كه به راحتي درون آن حركت كنند.
قفس پرنده بايد فلزي باشد و قفس­هاي چوبي و يا پلاستيكي براي عروس هلندي مناسب نيستند زيرا كه عروس هلندي عادت به جوييدن دارد و ممكن است كه به تدريج چوب و يا پلاستيك قفس را جويده و به قفس آسيب برساند. البته اگر قفس از جنس استيل باشد بسيار مناسب خواهد بود و چنانچه قفس از فلز معمولي ساخته شده و سپس رنگ زده شده باشد، در چنين حالتي بايد توجه كرد كه عروس هلندي ممكن است كه با جويدن رنگ ميله هاي قفس دچار مسموميت شود.
 
توليد مثل عروس هلندي
عروس هلندي در نه ماهگي بالغ مي­شود. اين پرنده در سن 9 تا 12 ماهگي قادر به توليد مثل مي­باشد ولي بلوغ كامل جنسي آن در سن 15 تا 18 ماهگي حاصل مي­گردد. پرنده ماده بعد از جفت گيري در حدود 5تا 6 تخم مي­گذارد و جوجه­ها بعد از 18 تا 20 روز از تخم بيرون مي­آيند.
 
منبع: كتاب پرورش، نگهداري وبيماري هاي عروس هلندي، تاليف دكتر احسان مقدس، انتشارات نيلوبرگ، تهران، چاپ دوم ، 1390
(استفاده از مطالب فوق با ذكر منبع بلامانع است)
دانلود فایل
مرغ عشق

مرغ عشق
مرغ عشق پرنده­اي كوچك، رنگين و زيبا از خانواده طوطي­هاي كوچك است. اين پرنده در طبيعت به كمك منقار قوي و شكل خاص انگشتان پاي خود ( دو انگشت رو به جلو و دو انگشت رو به عقب ) به راحتي از شاخه­ ها بالا   مي­رود. مرغ عشق پرنده­اي اجتماعي است و در اسارت نيز بهتر است به صورت جفت نگهداري شود. فصل توليد مثل طبيعي مرغ عشق در جنوب استراليا تابستان مي­باشد. اين پرنده در هر حفره مناسب و در دسترس تخم­گذاري كرده و معمولاً براي آشيانه مواد خاصي را جمع آوري نمي­كند. اين پرنده بسيار ارزان است ونگهداري آن بسيار ساده مي­باشد. خيلي زود اهلي مي­شود و در رنگ­هاي جذاب و متنوعي يافت مي­شود. انواع تاج­دار آن نيزدر حال حاضر يافت  مي­شوند. نام اين پرنده در كشورهاي مختلف متفاوت است براي مثال در آمريكا به آن «پاركيت» و در انگلستان به آن «بادجريگار» و در مناطق ديگر جهان «طوطي استراليايي» مي­گويند. اصولاً اين پرنده در زبان انگليسي چهار نام دارد كه اين نام­ها عبارتند از:  parakeet, shell parakeet, budgie، common pet parakeet. نام اين پرنده در زبان عربي «البادجي» و «الدره الاسترالي» است كه ظاهراً نام «بادجي» تعريب نام انگليسي آن است.در مصر به اين پرنده «الطائر الطيب» گويندو در كشورهاي حوزه خليج فارس به آن «طائر الحب» مي­گويند. در ايران متأسفانه در بين دارندگان پرندگان زينتي اين پرنده به نام «مرغ عشق» معروف است، ولي شايدبه جرأت مي توان گفت كه تمامي  افراد به پرنده­اي «مرغ عشق» مي گويند كه در دنيابه نام «باجريگار» مشهور است و مرغ عشق واقعي Lovebird در ايران معمولاً به نام «طوطي برزيلي» يا «طوطي كوتوله» ناميده مي­شود. از اين رو براي جلوگيري از هرگونه سوء تفاهم، پرنده مذكور به همان نامي كه در فارسي بدان مشهور است ناميده مي­شود و توجهي به نام انگليسي آن نمي­گردد. البته نام اين پرنده در منابع علمي فارسي به صورت « طوطي كوچك استراليايي»، «باجريگار» و « طوطي استراليايي» نيز آمده است كه تمامي اين نام گذاري­ها صحيح و معتبر است. قابل ذكر است كه اين پرنده بومي قاره استراليا بوده و استراليايي­ها به آن لقب «پرنده زيبا» داده اند. مرغ عشق پرنده­اي مهاجر است كه در فصول مختلف سال از جايي به جاي ديگر مهاجرت مي كند و به هنگام فراواني آب و غذا، توليد مثل كرده و به تعداد فراوان زاد و ولد مي كند.
 
 
رده بندي علمي مرغ عشق
 
سلسله حيوانات                                Animal
شاخه مهره داران                         Vertebrata
رده پرندگان                                         Aves
راسته طوطي سانان                 Psittaciformes
خانواده طوطيان                            Psittacidae
جنس مرغ عشق                   Melopsittacus
      گونه مرغ عشق      Melopsittacus undulates
 
 
تاريخچه پرورش مرغ عشق
مرغ عشق پرنده بومي مناطق خشك و بياباني استراليا است و از پنج ميليون سال پيش در جزاير استراليا و اقيانوسيه زندگي مي­كرده است. جهان تا قبل از كشف قاره استراليا از وجود اين پرنده اطلاعي نداشت. مرغ عشق براي اولين بار در اواخر سال 1700 ميلادي به صورت گله­هاي وحشي در استراليا مشاهده شد كه تعداد افراد اين گله­ها به هزاران قطعه مي­رسيد. نام انگليسي مرغ عشق «باجريگار» از كلمه بومي Betcherrygah گرفته شده است كه اين لغت در زبان بوميان استراليا به معني «غذاي خوب» مي­باشد و شايد علت اين تسميه بدان جهت بوده است كه وجود اين پرنده در منطقه اي دليل وفور نعمت و غذاي فراوان در آن منطقه بوده است، زيرا كه اين پرنده در شرايط مناسب غذايي به شدت زاد و ولد نموده و گله­هاي بزرگي به وجود مي­آورد. اين پرنده براي اولين بار در سال 1805 توسط «جورج شاو» مدير جانور شناسي موزه طبيعي بريتانيا شناسايي شد و در سال 1832 طبيعي دان « موزه لينه» كه «يوهان واگلر»  نام داشت توضيحاتي در باره مرغ عشق منتشر كرد. در سال 1840ميلادي، زيست شناسي به نام «جانگولد»اين پرنده را از استراليا خارج كرد و به انگلستان برد. موج تقاضا براي اين پرنده موجب شد تا كشتي‌هاي زيادي دست به كار انتقال اين پرندگان به اروپا، مخصوصاً انگلستان، هلند و بلژيك بزنند. كشتي‌ها مرغ عشق‌ها را در دسته‌هاي چند ده هزارتايي حمل مي‌كردند. در طول سفر چند هفته‌اي، فقط تعداد اندكي از آنان سالم به اروپا مي‌رسيدند. به زودي اين پرنده اهلي شد و از طريق انگلستان به تمام دنيا منتقل شد. در سال 1846 براي اولين بار وارد كشور فرانسه شد و هشت سال بعد يعني در سال 1854 طبيعي دان فرانسوي «جان دلون» مقاله­اي در خصوص تكثير، تغذيه و نگهداري مرغ عشق منتشر كرد. در سال 1859 نويسنده آلماني «كارل بوله» در نشريه پرنده شناسي آلمان مقاله مفصلي در باره مرغ عشق منتشر كرد. از نوشته هاي «بوله» چنين بر مي آيد كه مرغ عشق در آن زمان در تمامي شهرهاي بزرگ آلمان به عنوان حيوان خانگي رايج بوده است و بنا به گفته او مرغ عشق براي اولين بار در سال 1855 درشهر برلين آلمان توسط «گرفين شورين» تكثير يافت. مرغ عشق از سال 1860 به بعد در تمامي باغ وحش­هاي آلمان وجود داشته و با موفقيت تكثير و پرورش يافته است. طي 50 سال، واحد­هايعظيم تجاري به وجود آمدند كه هزاران قطعه از اين پرنده كوچك را براي دوستدارانپرندگان زينتي تكثير    مي­كردند. در اواخر قرن نوزدهم واردات مرغ عشق به ارقام غير قابل تصوري رسيد. بنابر نوشته هاي «دبراساي» تنها در سال 1894 واردات پرندگان زنده به بنادر فرانسه بالغ بر يك ميليون و دويست هزار قطعه بوده كه در آن، واردات مستقيم به انگلستان و آلمان منعكس نشده است. قابل توجه است كه قسمت عمده اين پرندگان را مرغ عشق تشكيل مي­دادند. در اوايل قرن بيستم، باغ وحش­هاي متعددي در اروپا تأسيس شدند. مسلماً نقش اين باغ وحش­ها نيز در رواج پرورش مرغ عشق مؤثر بوده است. علي­رغم اين كه اولين و بيشترين صادرات مرغ عشق از استراليا به انگلستان صورت گرفته و استراليا مستعمره انگلستان بوده است، اهلي كردن و خانگي كردن پرنده را هلندي­ها و بلژيكي­ها عملي ساختند. پرورش و نگهداري حيوانات خانگي در اين زمان در هلند و بلژيك بسيار توسعه يافته بود. باغ وحش شهر «آنتورپن» در بلژيك نيز خيلي زود به نگهداري و پرورش مرغ عشق پرداخت. در اين عصر باغ وحش «آنتورپن» به خاطر فروش سالانه حيوانات مازاد خود «بورس حيوانات» در اروپا بود و نقش عمده اي نيز در خانگي ساختن مرغ عشق ايفا نمود. خصوصاً آن كه پرورش پرنده، ابتدا در نزديكي شهر آنتورپن رواج يافته بود. در سال 1880 مراكز بزرگ پرورش در جنوب فرانسه و مخصوصاً در شهر «تولوز» برپا شدند. به خاطر وضع مناسب آب و هوايي منطقه ده­ها هزار مرغ عشق در آن جا تكثير و پروش يافتند. اين مراكز بزرگ، پرندگان خود را با چنان قيمت نازلي به بازار ارايه كردند كه مجالي براي تكثير كنندگان كوچك باقي نماند. از جمله دو مركز پرورش به نام­هاي «باستيد» و«بلانچارد» كه هردو در شهر تولوز واقع بودند توانستند بازار مرغ عشق را قبضه كنند. ميزان توليد ساليانه مركز پرورش «باستيد» در حدود هشتاد تا صد هزار قطعه و ميزان توليد مركز «بلانچارد» بيش از ده هزار قطعه در سال بود. در اين زمان آلمان­ها نيز موفق به تكثير پرنده شدند. حجم صادرات مرغ عشق در اواخر قرن نوزدهم از قاره استراليا به اروپا بيش از ده هزار قطعه بود. دولت استراليا جهت حفظ پرنده در اين قاره، در سال 1894 صادرات مرغ عشق را ممنوع كرد.
در اوايل دهه1870 ميلادي، نخستين جهش در رنگ مرغ عشق پديد آمد؛ اگر چه پيش­تر از وجود چنين پديده­اي در ميان دسته­هاي وحشياين پرنده نيز گزارش­هايي دريافت شده بود. در طول قرن نوزدهم هزاران جفت مرغ عشق از انگلستان به ساير نقاط اروپا و آمريكا منتقل و تكثير شدند و به نظر مي­رسد كه اين پرنده در اواخر سلطنت قاجار به ايران وارد شده و به زودي توانست در بين خانواده­هاي ايراني جاي خود را باز كند. امروزه مرغ عشق به دليل رنگ­هاي زيبا، صداي دلنشين توانايي تقليد صدا، طبيعت اجتماعي و نگهداري آسان يكي از محبوب ترين پرندگان زينتي در بين پرورش دهندگان ايراني است.
 
نژادهاي مرغ عشق
            مرغ عشق به چهار گونه عمده تقسيم مي­شوند كه اين چهار گونه عبارتند از: مرغ عشق كله چتري، مرغ عشق انگليسي، مرغ عشق معمولي و مرغ عشق فري.
الف. مرغ عشق كله چتري:در اين نوع مرغ عشق بر روي سر پرهايي به شكل چتر ديده مي­شود. مرغ عشق كله چتري رنگ­هاي متنوعي دارد و به هر رنگي ديده مي­شود. در بين اين گروه سه نوع چتر تميز داده مي­شود.
1.       چتر مدوّر: در اين گونه چتر فرم كاملي داشته و به شكل مدوّر از وسط سر تا نزديك چشم­ها ادامه دارد. بايد توجه داشت كه چتر نبايد چشم­ها را بپوشاند. اين گونه در رنگ­هاي متنوعي ديده مي­­شود و در برخي از آن­ها فرهايي بر روي پشت و منتها اليه بال­ها ديده مي­شود كه زيبايي خاصي به پرنده مي­بخشد. اين تاج شبيه تاج قناري گلوستر تاج­دار است .


مرغ عشق با چتر مدور
 
2.       چتر نيمه مدوّر: در اين گونه چتر شبيه نوع مدوّر بوده و تنها جلوي آن فرمي چتري دارد. 


مرغ عشق با چتر نيمه مدور
 
3.       چتر طره اي: در اين گونه تاج مرغ عشق به صورت طره اي است كه در ناحيه سر پرنده توسط پرها برجستگي تاج مانندي ايجاد مي­كند. چنين تاجي را مي­توان در پرنده­هاي مختلف با رنگ­هاي متفاوت مشاهده كرد كه آن را «تاج طره اي» مي­گويند. با اين كه چندين دهه از شناسايي اين جهش­ها مي­گذرد، اما هنوز هم زياد ديده نمي شوند و به صورت معدود و با قيمت­هاي گزاف عرضه مي­شوند.



مرغ عشق با چتر طره اي
 
ب. مرغ عشق انگليسي: اين مرغ عشق از لحاظ جثه بزرگ­تر و درشت­تر از گونه معمولي(استراليايي) است. اين گونه بزرگي جثه خود را مديون اصلاح نژادهاي مستمر توسط پرورش دهندگان انگليسي است.


مرغ عشق انگليسي در كنار مرغ عشق معمولي

ج. مرغ عشق معمولي:   اين گونه همان گونه استراليايي مرغ عشق است كه هيچ گونه چتري بر بالاي سر ندارد و به رنگ­هاي مختلف ديده مي­شود.

مرغ عشق معمولي


د. مرغ عشق فري: اين واريته اخيراً در اثر اصلاح نژاد به وجود آمده است در اين گونه پرهاي سرتاسر بدن به صورت فر دار مي­باشد ، اين گونه در حال حاضر به دو رنگ سبز وزرد يافت مي­شود وبسيار كمياب ونادر است وهنوز به تعداد فراوان تكثير نشده است وعلت عدم تكثير آن ها اين است كه اين پرندگان قبل از رسيدن به سن تكثير و توليد مثل در اثر وجود ژن كشنده­اي تلف مي­شوند، لذا برخي از صاحب نظران آن را گونه­اي مستقل به شمار نمي آورند و معتقدند كه اطلاق گونه زماني بر نژاد معين اطلاق مي­شود كه بتوان از آن­ها جوجه­هايي نظير والدين گرفت كه اين امر بر مرغ عشق فري صادق نيست، زيرا كه امكان جوجه گيري وتكثير آن وجود ندارد. 



مرغ عشق فري

توليد مثل مرغ عشق 
 توليد مثل گونه وحشي مرغ عشق معمولاً در بخش­هاي شمالي استراليا بين ماه­هاي ژوئن و سپتامبر و در بخش­هاي جنوبي استراليا بين ماه­هاي آگوست و ژانويه روي مي­دهد، البته بايد توجه داشت كه اين پرنده از هر فرصتي براي توليد مثل استفاده مي­كند و معمولاً پس از بارش باران و رشد مناسب علوفه و فراواني آب و غذا، علايم تمايل به زاد و ولد از خود نشان داده و اقدام به تميز كردن يكديگر و غذا دادن به يكديگر مي­نمايند. اين امر باعث مي­شود كه تعداد اين پرندگان در مناطق خوش آب و هوا به شدت افزايش نمايد. پرنده ماده 4تا6 تخم مي­گذارد و به مدت 18 تا 21 روز بر روي تخم مي­خوابد. در طبيعت جوجه­ها 30 روز بعد از جوجه آوري پر و بال مي­آورند. طول تخم بين 1 تا 2 سانتي­متر بوده و رنگ پوسته آن سفيد است. پرنده ماده تخم دوم خود را با فاصله 24 ساعت از تخم­گذاري دوم مي­گذارد و فاصله زماني بين جوجه آوري اولين تخم و آخرين تخم بين 9 تا 12روز است. پرنده غالباً در 6 تا 8 ماهگي براي جفت­گيري آماده است، اما صاحب­نظران معتقدند سن مناسب براي جفت­گيري نرها 10تا12 ماهگي و براي ماده 8 تا 10ماهگي است و مي­توان تا شش سال از مرغ عشق جوجه كشي كرد. بسياري از مرغ عشق­هاي ماده در اثر بيماري­هاي مجراي تخم گذاري بيش از 2 تا3 سال قادر به جفت­گيري نيستند.
در قفس مرغ عشق ماده معمولاً بين 1 تا 4 تخم به صورت يك روز در ميان مي­گذارد. جوجه­ها پس از 18 روز سر از تخم بيرون مي­آورند. اين جوجه­ها در ابتدا كور و بدون پر بوده و تنها دو گرم وزن دارند و ادامه زندگي آن­ها كاملاً وابسته به تغذيه مادر مي­باشد. پرنده مادر دانه را در چينه دان خود نگه داشته و با ترشحات چينه دان كه غني از پروتئين است مخلوط مي­نمايد سپس از مخلوط برگردانده و به جوجه­ها مي­خوراند. برخي از صاحب نظران معتقدند كه غذاي جوجه در روزهاي اول شيره چينه­دان نبوده بلكه شيره معده است، به هرحال اين امر چندان مهم نيست و مهم اينست كه پرنده مادر، دانه­هاي نيمه هضم شده را در اختيار جوجه­ها قرار مي­دهد.
از شش روزگي رشد پرهاي جوجه شروع شده ودر چهارده روزگي قادر به حركت مي­باشد. پرهاي بال و دم در 21 روزگي شكل گرفته و در 28 روزگي با كامل شدن پرها، جوجه آماده ترك جعبه آشيانه مي­شود. در اين زمان سر پرنده جوان داراي خطوط افقي تيره مي­باشد كه در اولين پرريزي در12 هفتگي ناپديد خواهند شد. اكثر پرندگان جوان چشم­هاي مشكي دارند و حلقه روشن دور چشم تنها در بالغين ديده مي­شود.
جوجه­ها در چهار ماهگي بالغ مي­شوند ولي جفت­گيري بهتر است در يك سالگي انجام شود. طول عمر مرغ عشق در اسارت به طول 5تا 8 سال مي­باشد ولي بسياري از پرنده­ها تا 10 سال نيز عمر مي­كنند.
 
قفس
قفس بايد به اندازه كافي بزرگ باشد تا پرنده بتواند به راحتي در آن فعاليت كند. اندازه توصيه شده براي يك جفت مرغ عشق (75 ×60×100) سانتي­متر   مي­باشد. داشتن ميله­هاي افقي نسبت به عمودي أرجح است زيرا پرنده مي­تواند براي بالا رفتن از آن استفاده كند. شكل يك قفس مناسب براي جوجه­گيري در اين جا نمايش داده شده است­. در اين نوع قفس كوران هوا كمتر مي­باشد.
قفس را بايد در اتاقي روشن، با هواي متعادل و در گوشه­اي از اتاق قرار داد تا پرنده احساس امنيت كند. پرنده نبايد در معرض كوران باد و تابش مستقيم خورشيد باشد. قفس بايد از دسترس سگ و گربه دور بوده و بهتر است در اتاقي باشد كه افراد در آن جا سيگار نمي­كشند. همچنين آشپزخانه محل مناسبي براي قفس نمي­باشد چون بخارهاي ناشي از پخت و پز و همچنين گازهاي متصاعد شده از گرم شدن تفلون مي­تواند براي سلامتي پرنده مضر باشد. ارتفاع قفس بهتر است طوري باشد كه محل قرار گرفتن پرنده حدوداً هم سطح چشمان شما باشد. با توجه به اين كه مرغ عشق در شب ساعاتي را مي­خوابد در صورتي كه برق اتاق روشن مي­ماند بهتر است روي قفس با پارچه پوشانده شده و صبح زود پوشش را برداشت.
 
 
منبع :كتاب پرورش، نگهداري وبيماري هاي مرغ عشق تاليف دكتر احسان مقدس، انتشارات نيلوبرگ، تهران چاپ دوم ، زمستان 1389

( استفاده با ذكر منبع بلامانع است)
دانلود فایل
طوطي سبز

 
طوطي سبز
(شاه طوطي ، طوطي ملنگو)
طوطي سبز يكي از پر طرفداران طوطي در بين پرورش دهندگان ايراني است. در بين فارسي زبانان دو نوع طوطي سبز رايج و متداول است كه نوع اول را «طوطي سبز بزرگ» يا «شاه طوطي» مي نامند و نوع دوم را «طوطي سبز كوچك» يا «طوطي ملنگو» مي­نامند. شاه طوطي را در زبان انگليسي «پاراكيت اسكندر»[1] و در زبان تركي استانبولي «اسكندر پاپاگاني»[2]و در زبان آلماني«الكساندر زتيچ»[3]و در زبان فرانسوي«پروچ الكساندر» [4] مي­نامند و در زبان عربي به آن « ببغاء الكسندرينا» گويند. شاه طوطي قادر است كه به طور محدود تقليد صدا كند و شايد يكي از قديمي­ترين گونه­هاي طوطي باشد كه آدمي را با قدرت تقليد صدا توسط پرندگان آشنا كرده باشد و شايد آدمي براي اولين بار از طريق رفتارهاي اين طوطي متوجه شده باشد كه برخي از پرندگان قادر به تقليد صدا مي­باشند. رنگ سبز خوش رنگ و حلقه مشكي و سرخ دور گردن در طوطي نر و دم بلند و زيباي آن باعث توجه آدمي به آن شده است. به احتمال زياد اين پرنده براي اولين بار در هندوستان اهلي شده است و بعدها گونه اهلي آن توسط بازرگانان و برخي دريانوردان و يا پادشاهان و امرا به جاهاي مختلف جهان برده شده است. سهولت نگهداري و توقع اندك پرنده و زاد و ولد و تكثير آسان و قدرت سازگاري آن با محيط­هاي آب و هوايي مختلف  باعث شده است كه پرورش آن در سرتاسر جهان رايج و متداول شود. نوع دوم «طوطي سبز كوچك» است كه در زبان عاميانه به آن طوطي ملنگو مي­گويند. طوطي ملنگو را در زبان انگليسي «پاراكيت گردن حلقه اي»[5] و «پاراكيت گردن حلقه اي صورتي»[6] و در زبان تركي استانبولي «يشيل پاپاگاني»[7] و در زبان آلماني «هالس باند زتيچ»[8] و در زبان فرانسوي«‌ پروچ كوللر» [9] و در زبان عربي «ببغاء الدره المطوق » گويند. اين طوطي نيز طرفداران بسياري دارد و از لحاظ جثه و اندازه كمي كوچك­تر از شاه طوطي است و برخلاف شاه طوطي، فاقد لكه سرخ روي لبه بال است و از جهت قيمت نيز ارزان تر از شاه طوطي مي­باشد، به طوري كه قيمت شاه طوطي تقريباً سه برابر قيمت طوطي ملنگو مي­باشد.
شاه طوطي در برخي از منابع فارسي به نام «پاراكيت بزرگ اسكندر» و طوطي ملنگو به نام «پاراكيت كوچك اسكندر» نيز ناميده شده­اند.
طوطي سبز منقاري قوي دارد و مي­تواند گازهاي دردناكي بگيرد، لذا در هنگام بيرون آوردن و تفريح با آن بايد مواظب گازهاي آن بود و توصيه نمي­شود كه اين پرنده در دسترس كودكان خردسال باشد زيرا كه ديده شده علي­رغم اهلي و دست آموز شدن پرنده، باز هم اقدام به گاز گرفتن نموده است. البته قابل ذكر است كه شاه طوطي رفتاري آرام داشته و برخلاف طوطي ملنگو حالت تهاجمي ندارد و چنانچه اهلي شود مي­تواند با تمامي افراد خانواده ارتباط برقرار نموده و از قفس بيرون آمده و بر روي دست و يا شانه صاحبش نشسته و مشغول تماشاي تلويزيون گردد. اين رفتار آرام و معتدل مي­تواند باعث جذب كودكان به اين نوع طوطي شده و آنان را شاد نمايد. شاه طوطي و يا طوطي ملنگوي اهلي شده را   مي­توان در طول روز بر روي نشيمنگاه چوبي و يا فلزي گذاشته و با دست به آن غذا داد.
بسياري از كارشناسان معتقدند كه طوطي سبز عمري طولاني دارد و برخي از پرورش دهندگان معتقدند كه شاه طوطي مي­تواند بين بيست و پنج تا سي و پنج سال عمر كند و حتي برخي معتقدند كه اين پرنده تا چهل سال عمر مي­كند. اما در خصوص طول عمر طوطي ملنگو بايد گفت كه مدت عمر آن كمي كمتر از شاه طوطي بوده و مي­تواند بين پانزده سال تا بيست و پنج سال عمر كند. به هر حال بايد توجه داشت كه طول عمر پرنده ارتباط مستقيمي با روش نگهداري پرنده داشته و هرچه پرنده در محيط آرام و بهداشتي با غذاي كافي و مناسب زندگي كند امكان طول عمر آن بيشتر و بيشتر مي­شود.
طوطي سبز قدرت سازگاري خوبي با محيط داشته و مي­تواند به آب و هواي اماكن مختلف عادت نمايد. اين پرنده تا حدودي قدرت تحمل هواي سرد و هواي گرم را دارد و اصولاً طوطي مقاومي است اما دانستن اين موضوع نبايد باعث شود تا پرنده را براي مدت طولاني در هواي سرد و يا هواي گرم قرار دارد. اين طوطي به كشورهاي سردسير اروپايي و همچنين به كشورهاي گرمسير ناحيه خليج فارس برده شده و توانسته است به خوبي خود را با آب و هواي متفاوت اين مناطق سازگار نمايد. در كشور ما نيز پرورش و نگهداري اين نوع طوطي در همه استان­هاي كشور رايج و متداول است.
برخي از كشورها خريد و فروش شاه طوطي را ممنوع اعلام كرده اند اما در حقيقت خريد و فروش اين پرنده در كشورهاي منشأ يعني هند و پاكستان در روز روشن و بدون هيچ ممانعتي در بازار پرندگان صورت مي­­گيرد. همچنين در كشور ما نيز ممنوعيتي براي خريد و فروش اين پرندگان وجود ندارد و روزانه صدها قطعه از آن در فروشگاه­هاي پرندگان زينتي خريد و فروش مي­شود.
 
رده بندي علمي طوطي سبز
سلسله حيوانات                                Animal
شاخه مهره داران                         Vertebrata
رده پرندگان                                         Aves
راسته طوطي سانان                 Psittaciformes
تيره طوطيان                               Psittacidae
جنس طوطي                               Psittacula
گونه طوطي سبز بزرگPsittacula eupatria       
گونه طوطي سبز كوچك        Psittacula krameri
 
تاريخچه پرورش طوطي سبز
طوطي سبز از نظر پرنده شناسي پيشينه­اي طولاني دارد. برخي از پژوهشگران معتقدند كه اين حيوان در حدود سه هزار سال قبل براي اولين بار توسط مردم هندوستان اهلي گرديد. در آغاز پادشاهان و خانواده­هاي ثروتمند و اشرافي هندوستان به پرورش اين پرنده پرداخته و روش تقليد صدا را به آن آموختند و بعدها ساير طبقات اجتماعي به اين كار روي آوردند. يوناني­ها اولين ملت اروپايي بودند كه با پرورش و نگهداري اين پرنده آشنا شدند زيرا كه شاه طوطي توسط جانشينان اسكندر از ايالت پنجاب به كشور يونان برده شد. اسكندر مقدونيكه در طي سال­هاي323-356 قبل از ميلاد زندگي مي­كرد، يكي از پادشاهان جهانگشاي تاريخ است كه پس از فتح بين النهرين و امپراتوري ايران موفق شد سرزمين هند را به تصرف خود درآورد و در آن جا با اين گونه طوطي كه در هندوستان به وفور ديده مي­شد و دراروپا وجود نداشت آشنا شده و به تقليد صداي آن علاقه­مند شده و بعدها جانشينان اسكندر آن را به يونان امروزي برده و به نام «طوطي اسكندر» به اروپاييان معرفي كردند. در آن دوره پرورش اين گونه طوطي بيشتر در بين اشراف و بزرگان دربار سلطنتي رايج و متداول بود. سقراط اولين دانشمند غربي است كه زيبايي پرنده و قدرت تقليد صداي آن را توصيف كرده است. احتمالاً طوطي ملنگو نيز كه شباهت زيادي به شاه طوطي داشت در همان دوره تاريخي به اروپا راه يافته باشد. بعدها رومي­ها دومين ملت اروپايي بودند كه به پرورش و نگهداري ازشاه طوطي پرداختند. شاه طوطي در سال 1766 ميلادي توسط دانشمند معروف كارل لينه در رده بندي جهاني قرار گرفت. از سال 1920 ميلادي محبوبيت هردو گونه شاه طوطي و طوطي ملنگو در كشورهاي غربي فزوني يافت و افراد زيادي به پرورش، نگهداري از اين پرنده روي آوردند. امروزه شاه طوطي علاوه بر شبه جزيره آناتول در تركيه، يونان، آلمان، جنوب انگلستان، بلژيك و هلند پرورش داده مي شود.
در دوران اسلامي و در ادبيات پربار فارسي بارها و بارها و در كتاب­هاي مختلف از طوطي، سخن به ميان آمده است كه از آن ميان مي­توان به كتاب­هاي كليله و دمنه، مرزبان نامه، طوطي نامه، مثنوي معنوي و منطق الطير عطار اشاره كرد و داستان زيباي «طوطي و بازرگان» يكي از داستان­هاي مشهور است كه مولوي در كتاب مثنوي ذكر مي­كند و از طريق اين داستان مي­توان دريافت كه قبلاً طوطي از طريق هندوستان وارد ايران مي­شده است و تقليد صدا نيز مي­كرده است و تعداد آن در هندوستان زياد بوده، به طوري كه به صورت آزاد بر روي درختان جنگلي زندگي مي­كردند و بازرگانان ايراني اين گونه طوطي را به عنوان هديه براي خانواده­هاي خود و يا بزرگان شهر مي­آورده اند.
در دوران صفويه باغ وحش­هايي وجود داشت كه در آن درندگان و پرندگان مختلفي را نگهداري مي­كردند. در قسمتي از اين باغ­ها كه به «طاووس خانه» معروف بود، طاوس­هاي زرين­بال، تذروهاي خوش رنگ و بوقلمون­هاي رنگارنگ و انواع طوطي­ها و مرغ­هاي سخنگو و غيره نگهداري مي­شد. در دوران قاجار برخي از خانواده­هاي اشرافي وابسته به دربار قاجار به نگهداري از طوطي اهتمام مي ورزيدند.
در اوايل حكومت پهلوي تعداد زيادي طوطي سبز شامل شاه طوطي و طوطي ملنگو وارد كشور شد و توسط برخي افراد در برخي از باغ­هاي تهران آزاد شدند تا به زاد و ولد بپردازند. به همين علت امروزه تعداد زيادي طوطي سبز آزاد در برخي از نقاط سرسبز تهران نظير: پارك شهر، كاخ سعد آباد، كاخ مرمر، كاخ نياوران،  تپه­هاي قيطريه، چيذر، خيابان پاستور  و برخي ديگر از مناطق شمالي تهران ديده مي­شوند.
امروزه در بسياري از باغ­هاي پرندگان شهرهاي بزرگ ايران، اين گونه طوطي در كنار ساير انواع طوطي سانان در معرض ديد عموم قرار گرفته است و در برخي از پارك­هاي عمومي شهر تهران و ساير شهرها، قفس­هايي را براي نگهداري انواع طوطي درنظر گرفته اند كه توجه بازديدكنندگان را به خود معطوف مي­سازد.
انواع طوطي سبز
 الف . طوطي سبز بزرگ (شاه طوطي)
1. شاه طوطي معمولي
2. شاه طوطي برمه
3. شاه طوطي آندامان
4. شاه طوطي نپال
5. شاه طوطي سيامي
 
ب. طوطي سبز كوچك (طوطي ملنگو)
1. طوطي ملنگوي آفريقايي
2. طوطي ملنگوي آبسينيان
3. طوطي ملنگوي هندي
4. طوطي ملنگوي نيومن
 


شاه طوطي معمولي(نر)




شاه طوطي معمولي (ماده)




طوطي ملنگوي آفريقايي( نر)





طوطي ملنگوي هندي (نر)




قفس طوطي سبز
طوطي سبز دم بلندي دارد و لذا براي نگهداري به قفس نسبتاً بزرگي نياز دارد. قفس طوطي سبز بايد از جنس فلز آب ديده و يا استيل بوده و محكم باشد زيرا كه طوطي سبز پس از اهلي شدن دوست دارد كه از قفس بيرون آمده و بيشتر وقت خود را صرف بالا رفتن از ميله­هاي قفس ­كند، بنابر اين وجود لبه­هاي تيز يا تراشه فلزات در ميله­هاي قفس مي­تواند به راحتي سبب ايجاد جراحت و     خون­ريزي در زبان پرنده شود. بايد توجه داشت كه گاز زدن مداوم أشيا توسط طوطي سبز باعث ساييده شدن منقار پرنده مي­شود و در چنين حالتي ديگر صاحب پرنده مجبور نمي شود كه خود براي كوتاه كردن و ساييدن منقار پرنده اقدامي كند. در ضمن اين كار نوعي سرگرمي براي پرنده است و از اين رو كمتر پرهاي خود را خواهد كند. اندازه قفس شاه طوطي بايد حداقل60 سانتي­متر طول و 45 سانتي­متر عرض و 90 سانتي­متر ارتفاع داشته باشد. براي طوطي ملنگو كه كمي از شاه طوطي كوچك­تر است مي­توان قفس كوچك­تري تهيه كرد. طوطي سبز نيز همانند ساير طوطي سانان جويدن اشياي چوبي را دوست دارد و جويدن جزيي از غريزه او مي­باشد، لذا بايد وسايلي در اختيار پرنده قرار گيرد كه بتواند آن­ها را به راحتي گاز گرفته و بجود.از اين رو استفاده از قفس­هاي چوبي براي طوطي سبز به هيچ وجه مناسب نيست. قفس پرنده هرچه بزرگ و جادار باشد براي پرنده بهتر است زيرا كه فضاي بيشتري براي تحرك بدان مي­دهد. گذاشتن
 دو تا سه ميله در داخل قفس ضروري است و ميله­ها بايد فاصله مناسب از هم داشته باشند تا پرنده بتواند از يكي بر روي ديگري پريده و بنشيند. ضمن آنكه مكان قفس بايد در جايي نظير اتاق پذيرايي و جلوي تلويزيون باشد كه افراد خانواده بيشتر روز در آن­جا هستند.
 
تغذيه طوطي سبز
براي تغذيه طوطي سبز نيز مي­توان همانند ساير طوطي سانان از ميوه­جات، سبزيجات، دانه­جات، غلات، ميوه­هاي مغز دار، خشكبار و بذر گياهان استفاده كرد. در برخي از فروشگاه­هاي پرندگان زينتي غذاي آماده عرضه مي­شود كه در اين خصوص ابتدا بايد اطمينان حاصل كرد كه اين غذا مخصوص طوطي­هاي بزرگ بوده و همچنين غذاي خريداري شده تازه است. تغذيه اين پرنده را در دو مرحله مختلف زندگي به شرح زير مي آوريم:
 
الف - تغذيه جوجه­ها
امروزه در بسياري از مغازه­هاي عرضه پرندگان زينتي، جوجه­هاي شاه طوطي و جوجه­هاي طوطي ملنگو به فروش مي­رسد. جوجه­هاي شاه طوطي در ماه­هاي خرداد و تير هر سال به وسيله برخي از صيادان حرفه­اي از لانه هاي شاه طوطي در جنگل­ها وباغ هاي لواسانات و طرشت برداشته شده و جهت فروش به فروشندگان پرندگان زينتي عرضه مي­شود. جوجه­هاي طوطي ملنگو نيز هر سال در فروردين ماه از كشور پاكستان وارد كشور مي­شود. اين جوجه­ها اغلب در سن بيست روزه­گي يا يك ما­ هگي مي­باشند و خريداران بايد به صورت دستي اقدام به تغذيه آن­ها نمايند. امروزه غذاي آماده خارجي مخصوص اين جوجه­ها در بسياري از فروشگاه­هاي فروش پرندگان زينتي عرضه مي­شود. لذا در مرحله اول استفاده از اين نوع غذا توصيه مي­گردد و در صورت عدم دسترسي به اين نوع غذا مي­توان براي تغذيه جوجه­ها از بيسكويت و سرلاك استفاده كرد. تغذيه جوجه­ها بايد روزانه و فقط در هنگام صبح انجام شد و از تغذيه آن­ها در شب خودداري شود چون تغذيه شبانه مي­تواند باعث بروز مشكلات گوارشي در پرنده شود. در كنار تغذيه فوق الذكر مي­توان سيب، هويج آب پز، آب اناناس، آب سيب و آب هويج نيز در اختيار پرنده گذاشت و بعد از تغذيه بايد به جوجه فرصت داد تا غذاي خورده شده را هضم نمايد. جوجه­ها معمولاً برحسب عادت پس از خوردن غذا دهان خود را باز مي­كنند و اين امر باعث مي­شود كه برخي افراد گمان كنند كه جوجه هنوز گرسنه است، لذا قبل از هضم غذاي قبلي اقدام به تغذيه مجدد جوجه مي­كنند و اين امر باعث مي­شود كه غذاي جديد جلوي هضم غذاي قبلي را گرفته و باعث سفت شدن آن در چينه دان و معده جوجه شده و منجر به مرگ جوجه شود. نگهداري و تغذيه جوجه­ها در اين مرحله كاري دقيق و دشوار است، اما تمامي جوجه­هايي كه به روش صحيح تغذيه و نگهداري شوند، پس از رسيدن به سن بلوغ كاملاً اهلي شده و قادر به تقليد صدا خواهند بود. در طول مدت نگهداري از جوجه ها بايد مدفوع پرنده را تحت نظر داشت ، اين مدفوع بايد آبكي و رقيق باشد، در غير اين صورت بايد از دادن غذاهاي ملين استفاده كرد و تا آن جا كه ممكن است غذاي آبكي به جوجه­ها داد، زيرا كه يبوست مهم­ترين عامل مرگ و مير در بين جوجه­ها مي­باشد.
 
ب – تغذيه پرنده بالغ
با وجود اين كه اجزاي تشكيل دهنده غذاي طوطي سبز بسيار گوناگون است، اما هميشه قسمت اعظم جيره غذايي يك طوطي را تخم آفتابگردان تشكيل مي­دهد. با وجود اين كه نوع سفيد تخم آفتابگردان به علت داشتن پروتئين بيشتر، ارزش غذايي بالاتري نسبت به نوع مخطط آن دارد، اما در جيره غذايي طوطي غالباً از نوع مخطط تخم آفتابگردان استفاده مي­شود. در هنگام تهيه تخم آفتابگردان، هميشه نوع كوچكتر آن را خريداري نماييد. با وجود اين كه در نظر اول چنين تصور مي­شود كه دانه هاي بزرگتر از ارزش بيشتري برخوردار هستند، اما در حقيقت عكس اين امر صادق است، چرا كه طوطي­ها پوسته تخم آفتابگردان را از مغز جدا كرده و دور مي اندازند. آنچه كه باقي مي­ماند، مغز تخم آفتابگردان است كه اندازه آن در انواع بزرگ و كوچك تفاوت چنداني ندارد. لذا خريد دانه­هاي آفتابگردان كوچك­تر صرفه اقتصادي بيشتري دارد. 
 
توليد مثل طوطي سبز
زمان توليد مثل طوطي سبز از كشوري به كشورتفاوت مي­كند. زمان توليد مثل اين پرنده در هند، پاكستان و ايران و ساير كشورهاي خاورميانه در طي ماه­هاي دي و ارديبهشت مي­باشد. فصل زاد و ولد اين پرنده در قاره افريقا در ماه­هاي فروردين و آذر مي­باشد. طوطي سبز در طبيعت بر روي قله درختان و يا در شكاف تنه­هاي درخت و يا در شكاف سنگ­ها و صخره­ها و لانه­هاي متروكه لانه­سازي مي­كند. طوطي­هاي موجود در قفس نيز براي توليد مثل نياز به لانه­هاي تكثير دارند و بدون آن­ها اقدام به توليد مثل وتخم­گذاري نمي­كنند لذا كساني كه علاقه­مند به جوجه­گيري از طوطي سبز هستند بايد لانه تكثير تهيه نموده و در قفس پرنده قرار دهند لانه­هاي تكثير مناسب براي طوطي ملنگو همانند لانه­هاي تكثير مورد استفاده عروس هلندي است و براي شاه طوطي بايد لانه­هاي تكثير كمي بزرگ­تر باشند تا پرنده با مشكلي مواجه نشود. لانه­هاي تكثير نبايد از چوب ساخته شده باشند، زيرا كه ممكن است پرنده چوب آن را گاز گرفته و در اثر مرور زمان لانه را تخريب نمايد.
شاه طوطي ماده معمولاً در سال دو بار و در هر بار دو تا سه تخم مي­گذارد و اندازه­هاي تخم­ها بين 27تا34 ميلي­متر است و پرنده ماده مدت بيست و هشت روز بر روي تخم­ها مي خوابد تا جوجه ها بيرون بيايند. شاه طوطي ماده از روز اول بيرون آمدن جوجه­ها اقدام به تغذيه آن­ها مي­كند جوجه­ها معمولاً در طي 49 روز پر و بال درمي آورند و پرنده ماده در حدود 12 تا 16 هفته به تغذيه آن­ها  مي­پردازد و پس از اين مدت جوجه­ها خود بايد غذا خوردن را شروع نمايند. طوطي ملنگوي ماده نيز دوبار در سال تخم مي­گذارد و در هربار چهار تا پنج تخم مي­گذارد و مدت بيست و چهار روز بر روي تخم مي­خوابد تا جوجه­ها از تخم بيرون بيايند. جوجه­هاي بيرون آمده از تخم همگي بدون پر بوده و به رنگ صورتي با منقار زرد مي­باشند و پرنده مادر ناچار است تا 49 روز به آن­ها غذا بدهد. بعد از گذشت هفت هفته جوجه­ها قادر هستند لانه را ترك نموده و مستقل از پدر و مادر به زندگي خود ادامه دهند.
 
منبع: پرورش، نگهداري و بيماري هاي طوطي سبز(شاه طوطي ، طوطي ملنگو) ، تاليف دكتر احسان مقدس، انتشارات نيلوبرگ، تهران، چاپ اول، تيرماه 1390
 
(استفاده از مطالب فوق با ذكر منبع بلامانع است)

[1]. Alexandrine Parakeets
[2]. İskender Papağanı
[3]. Alexandersittich
[4].Perruche alexandre
[5]. ringnecked Parakeet 
[6]. Rose ringed Parakeet
[7].Yeşil papağan
[8]. Halsbandsittich
[9]. Perruche à collier
دانلود فایل
كاسكو

كاسكو
كاسكو پرنده­اي وحشي است كه در قاره آفريقا زندگي مي­كند و از قرن­ها پيش مورد توجه آدمي قرار گرفته و تلاش­هاي زيادي براي اهلي كردن و آموزش دادن پرنده صورت گرفته است. امروزه كاسكو­ها توسط پرورش دهندگان دست آموز شده و به پرنده اي خانگي و سرگرم كننده و جالب تبديل شده است  با اين حال به دليل آن­كه عملكردي غير قابل پيش بيني دارند نبايد به آنان زياد اطمينان كرد.  كاسكو­هايي كه از حيات وحش به جمع انسان­هاآورده مي­شوند نيازمند صبر و كوشش بسيار براي آموزش و تطابق با محيط تازه هستند.كاسكوها بسيار قوي هستند در صورت عصبانيت مي­توانند گاز بگيرند و يا پنجه بكشند.
اين پرنده يكي از اعضاي خانواده پستاسي Psitacidac مي­باشد كه همانند ساير طوطيان از بدني استوار ولي نرم تشكيل شده به طوري كه پرنده  مي­تواند با منقار خود به راحتي به تمام اجزاي بدن خود دسترسي داشته باشد و تا 180 درجه سرخود را برگرداند. اندازه بدن طوطي خاكستري آفريقايي(كاسكو) بسيار متفاوت است و در گونه­هاي كوچك 12 سانتي­متر و در گونه هاي بزرگ تا 100 سانتي­متر مي­رسد و وزن آن در حدود 400 گرم است رنگ پر و بال آن خاكستري است و در نژاد كنگو رنگ دم آن سرخ رنگ است، دمگاه به رنگ خاكستري روشن و لبه­هاي بال سياه رنگ و پاها خاكستري تيره هستند. رنگ منقار پرنده سياه و رنگ چشم پرنده بالغ زرد روشن و هردو جنس نر و ماده از نظر ظاهري شبيه به هم مي­باشند. اين پرنده در طول زندگي زاد و ولد مي كند و معمولاً در حدود 50 تا 60 سال عمر مي­كند.
 
رده بندي علمي كاسكو
 
سلسله حيوانات                                Animal
شاخه مهره داران                         Vertebrata
رده پرندگان                                         Aves
راسته طوطي سانان                 Psittaciformes
تيره طوطيان                              Psittacidae
جنس طوطي                                   Psittacus
گونه طوطي خاكستري آفريقاييP. erithacus     

تاريخچه پرورش طوطي خاكستري آفريقايي
تاريخچه نگهداري اين پرنده به عنوان يك حيوان خانگي به چهار هزار سال قبل باز مي­­گردد كه تعدادي از دست­نوشته­هاي مصر باستان كه به خط  هيروگليفاست به طور واضح به اين نكته اشاره مي­كند كه در دوران فراعنه پرورش و نگهداري اين پرنده متداول و مرسوم بوده است و بنابر شواهد موجود نگهداري اين پرنده در يونانباستان نيز مرسوم بوده است. اما در روم باستان كاسكو را در قفس­هاي زينتي وجواهرنشان نگه مي­داشتند و معمولاً اين پرندگان را از مستعمرات روم در شمال آفريقا نظير كارتاج به روم مي­آوردند و واردات پرندگان زينتي در كنار واردات بردگان يكي از تجارت­هاي پر سود بازرگانان رومي به شمار مي­رفت. به نظر مي­رسد كه اين پرنده از قرن پانزدهم به بعد در برخي از كشورهاي اروپايي نگهداري مي­شده است خصوصيت سخن­گويي اين پرنده باعث شد كه «هنري هشتم» پادشاه انگلستان يك قطعه از آن را در كاخ خود در نزديكي لندن نگهداري نمايد. كاسكوي هنري هشتم ياد گرفته بود قايقران­هايي را كه در عرض رودخانه مجاور قصر رفت و آمد مي­كردند، صدا بزند.
پادشاهان انگليس به علت علاقه تا قرن­ها بعد از كاسكو در قصر هاي خود نگهداري مي­كردند. همسر «چارلز دوم» پادشاه انگلستان از سال 1661 تا 1685 ميلادي از يك قطعه كاسكو نگهداري مي­كرد و وصيت كرد كه پس از مرگ كاسكوي اورا نيز با او در كليساي « وست منيستر » به خاك سپارند.
دريانوردان پرتغالي در طي سفرهاي دريايي خود اقدام به بردن طوطي­هاي سخنگو مي كردند تا در طي سفرهاي طولاني هم صحبتي داشته باشند.
كاسكوي كنگو براي اولين بار در سال 1758 ميلادي توسط طبيعي­دان مشهور « كارل لينه » رده بندي شد.
اطلاعات زيادي در باره ورود كاسكو به ايران وجود ندارد. در مثنوي مولوي داستان­هاي متعددي در باره طوطي آمده است كه نشان مي­دهد طوطي در روزگار مولوي يكي از پرندگان دست آموز خانگي بود، البته عطار نيشابوري نيز در اشعار خود داستان­هاي مختلفي از طوطي به ميان مي­آورد و به نظر مي­رسد كه طوطي­هاي مذكور از كشور هندوستان به ايران مي آمده و بسياري از اين  طوطي­ها از نوع سخنگو بوده اند و شايد در بين اين طوطي­هاي سخنگو كاسكو نيز وجود داشته است. به نظر مي­رسد كه در اواخر دوره قاجار و آغاز دوره پهلوي كه باب مراودات ايران با ساير كشورها باز شد كاسكو نيز به تعداد معدود وارد كشور شده ودر بين برخي از خانواده هاي اشراف و بزرگان منتشر گرديد.
 
انواع طوطي خاكستري آفريقايي
 سه گونه از طوطي خاكستري آفريقايي وجود دارد كه اين سه گونه عبارتند از :
1 . طوطي خاكستري آفريقايي كنگو Psittacus erithacus
2 . طوطي خاكستري آفريقايي تيمنه P.e.Timneh
3 . طوطي خاكستري پرنسپس P.e.Princeps
 
طوطي خاكستري كنگو  Congo African Grey
نام علمي آن Psittacus erithacus erithacus است و گاهي به آن طوطي خاكستري كامرون نيز مي­گويند. به هرحال ممكن است كه نام­هاي ديگري نيز به آن داده شود اما شايع ترين نام پرنده «طوطي خاكستري كنگو» است. برخي معتقدند كه طوطي كامرون با طوطي كنگو تفاوت دارد اما در حقيقت تفاوت چنداني بين اين دو وجود ندارد و برخي از واردكنندگان و فروشندگان اين پرندگان سعي مي­كنند با توجه به اندازه و تنوع رنگ پر و بال نام­هاي مختلفي برآن­ها بگذارند. آنان معمولاً طوطي­هاي مناطق مختلف را جمع آوري نموده و در يك محموله جاي مي دهند و پس از رسيدن محموله به كشور مقصد، با توجه به رنگ پر و بال آن­ها اقدام به جدا كردن آن­ها به عنوان گونه كنگو و يا كامرون مي­نمايند.


كاسكوي كنگو
 پر وبال پرنده به رنگ خاكستري و دم آن كاملاً سرخ است و رنگ دم در جوجه­هاي كمتر از يك سال نيز سرخ با لبه­هاي سياه است كه تيره گي لبه­هاي پردم بعد از اولين پر ريزي ناپديد مي شود. منقار پرنده كاملاً سياه است. طول بدن 30 تا 45 سانتي­متر و فاصله بين دو بال 45 تا 52 سانتي­متر است . وزن بدن آن 450 تا 600 گرم است كه گاهي اوقات به 700 گرم نيز مي رسد و در حدود 50 تا 60 سال عمر مي­كند. پرنده­اي بسيار با هوش است و برخي از دانشمندان هوش آن را به هوش بچه چهار ساله تشبيه كرده اند. قدرت زيادي براي تقليد صداي آدمي ندارد ولي قدرت خوبي براي برقراري ارتباط با آدمي از طريق صحبت كردن دارد. در مقايسه با ساير انواع طوطي نسبتاً آرام است و كمتر جيغ مي­زند. اين گونه طوطي بسيار حساس بوده و ممكن است به عارضه پركني دچار شود. از هر گونه تغيير وجابجايي ناراحت مي­شود و ممكن است به علت تغيير خانه و يا صاحب و يا حتي قفس خود دچار افسردگي شده و اين افسردگي تا چند ماه به درازا بكشد. به همين علت بايد پرنده را از سن جوجه­گي به تغيير عادت داد. زادگاه اصلي آن كشورهاي وسط آفريقا نظير: تانزانيا، غرب و شرق كنيا، شمال و جنوب آنگولا، جنوب كنگو، جزاير فرناندو و پرنسپس، كامرون، ساحل عاج ونيجريه است. البته برخي معتقدند كه طوطي­هاي كنيايي و     نيجريه­اي كمي تيره تر از كامروني و كنگويي هستند.
ميزان تيرگي رنگ طوطي خاكستري كنگو برحسب پراكندگي جغرافيايي  آن­ها متفاوت است. طوطي­هاي نواحي غربي آفريقا معمولاً تيره­تر از طوطي­هاي نواحي جنوبي هستند. طوطي­هاي موجود در كشور كامرون و كنگو معمولاً رنگ روشن­تر وجثه­اي بزرگ­تر دارند و رنگ آن­ها خاكستري بسيار روشن است و غالباً از آن­ها با نام «كاسكوي نقره­اي» ياد مي­شود. علت اين امر به تغذيه متفاوت اين پرندگان باز مي­گردد زيرا كه مواد غذايي در برخي مناطق عناصر و معادن متفاوتي دارند و اين تفاوت در غذا مي­تواند منجر به تغيير رنگ پر و بال پرنده گردد.


 
طوطي خاكستري تيمنه Timneh African Grey
نام علمي آن  Psittacus erithacus timneh است و در محافل علمي به نام طوطي تيمنه معروف است و نام ديگري ندارد. اين پرنده در سال 1844 توسط دانشمندي به نام فراسرFraser شناسايي شد. پر و بال آن خاكستري است و دم آن نيز برخلاف طوطي كنگو، خاكستري سرخ فام است. منقار به رنگ تيره روشن و در قسمت پاييني كمي به سفيدي مي­زند. طول آن از طوطي خاكستري كنگو كوتاه­تر است و وزن آن 250 تا 450 گرم و در حدود 50 تا 60 سال عمر مي­­كند. اين پرنده درجنوب گينه، سيرالئون، ليبريا و اغلب مناطق غربي ساحل ايوري ديده مي­شود. قدرت تقليد صداي آن تفاوتي با طوطي خاكستري كنگو دارد ولي قيمت آن ارزان تر است و شايد يكي از علل آن داشتن دم تيره رنگ است كه جذابيت دم سرخ رنگ طوطي خاكستري كنگو را ندارد. آرام تر از ساير انواع طوطيان است و از سن پايين قادر به تقليد صدا مي­باشد.
 


كاسكوي تيمنه
 
طوطي خاكستري پرنسپس   African GreyPrinceps
نام علمي آن Psittacus erithacus princeps است. اختلاف چنداني با طوطي خاكستري كنگو ندارد و برخي از دانشمندان معتقدند كه اين نوع گونه­اي متفاوت با دو گونه قبلي است و هرچند كه ذكر اين موضوع ممكن است منجر به سر درگمي پرورش دهندگان گردد اما براي حفظ امانت علمي بايد مختصري نيز در باره اين پرنده سخن گفت. اين گونه نادرتر از طوطي خاكستري كنگو و طوطي خاكستري تيمنه است و معمولاً در بازار كمتر ديده مي­شود. زادگاه اين طوطي جزيره ماداگاسكار در سواحل شرقي آفريقا است.
 



كاسكوي پرنسيپس
قفس كاسكو
كاسكو اصولاً پرنده كوچكي نيست هرچند دم بلندي مثل طوطي ماكائو ندارد اما به يك قفس بزرگ نياز دارد تا بتواند بال­هاي خود را به راحتي از هم باز كند. قفس كاسكو بايد محكم باشد زيرا كه كاسكو بيشتر وقت خود را صرف بالا رفتن از ميله­هاي قفس مي­كند، بنابر اين وجود لبه­هاي تيز يا تراشه فلزات در ميله­هاي قفس مي­تواند به راحتي سبب ايجاد جراحت وخون­ريزي در زبان پرنده شود. بايد توجه داشت كه گاز زدن مداوم اشيا توسط كاسكو موجب مي­شود كه منقار آن كمتر نياز به اصلاح داشته باشد. در ضمن اين كار نوعي سرگرمي براي پرنده است و از اين رو كمتر پرهاي خود را خواهد كند. اندازه قفس حداقل بايد 36 در 36 سانتي­متر باشد. براي طوطي­هاي بزرگ­تر بهتر است قفس را بزرگ­تر در نظر بگيريد.
 
تغذيه كاسكو
اين پرنده از ميوه­جات، سبزيجات، دانه­جات، غلات، ميوه­هاي مغز دار، خشكبار (نظير پسته، گردو، بادام و فندق) و بذرگياهان تغذيه مي­كند. در صورتي كه از غذاي آماده استفاده مي­كنيد اطمينان حاصل كنيد كه اين غذا مخصوص طوطي­هاي بزرگ بوده و همچنين غذاي خريداري شده تازه باشد.
 
گياهان سمي
برخي از گياهان براي طوطي خاكستري آفريقايي سمي و خطرناك        مي­باشند و بايد سعي كرد كه اين گياهان در دسترس پرنده قرار نگيرند از جمله گياهان سمي مي توان گياهان زير را نام برد:
1 . گل آماريليس Amaryllis، گل شيپوري، آزاليا و آزالياي وحشي، ميوه تمشك سمي، ميوه نارس آوكادو، بلادون، تاجريزي، جلبك­هاي سبزآبي، باقلاي مازندراني، جاروب، ريش بابا آدم، آلاله، كاكائو، تخم گياه كرچك، هسته وبرگ درخت گيلاس، كلماتيس، گشنيز، گل گاوزبان، گل نرگس، گل زبان در قفا، ديفن باخيا، ريواس، بادمجان نارس و برگ گياه بادمجان، ريشه و برگ و ساقه گياه آقطي، قارچ آرگوت، گل زنبق، برگ درخت گيلاس، برگ درخت سدر، گياه تاتوره، گياه خرزهره، گياه دفله، گياه راوند و تعدادي ديگر از گياهان زينتي.
به هرحال نبايد براي آزمايش برخي از گياهان ناشناخته را به خورد پرنده داد، زيرا كه اين گياهان مي­توانند براي پرندگان سمي و خطرناك باشند. بايد سعي كرد كه هميشه غذاي طبيعي و متداول پرنده را در اختيار آن گذاشت و از عرضه گياهان ناشناخته ويا گياهاني كه اطلاعاتي در باره آن­ها نداريم به پرنده اكيداً خودداري كرد.
 
عارضه پركني
عارضه پركني يك مشكل رفتاري است. در حالت طبيعي طوطي به علت گرماي هوا اقدام به پر ريزي مي­كند و اين كار را به صورت منظم انجام داده و پس از مدتي پرهاي جديد در مي آورد و اين عمل فيزيولوژيك هيچ گونه تأثيري بر قدرت پرواز پرنده نخواهد داشت و اين كار سالي يك بار به طور طبيعي اتفاق مي افتد و اين امر با عارضه پركني تفاوت دارد.
پركني ممكن است به دو صورت جزئي و كلي در پرنده ديده شود در صورت جزئي، پرنده فقط اقدام به پركني ناحيه معيني از بدن نظير ساق پا مي نمايد اما در پركني كلي پرنده اقدام به كندن پرهاي تمامي نواحي بدن به جز بال­ها و دم مي­نمايد. ممكن است پرنده اين عمل را از پرنده ديگري ياد گرفته، تكرار كند.
براي بر طرف كردن عارضه پركني بايد ابتدا عوامل زمينه ساز آن را بر طرف كرد و محيطي مناسب براي پرنده تهيه كرد و قفس آن را بزرگ تر كرده ومحل قفس را تغيير داد وزمينه را براي حمام كردن پرنده، تمرينات ورزشي و وتمرين بال زدن مهيا نمود . پاشيدن مواد تلخ مزه بر روي بال باعث مي شود كه پرنده از كندن پر خودداري كند.
 
 
توليد مثل كاسكو
پس از تشخيص طوطي­هاي نر و ماده، بايد براي سازگار شدن آن­ها با يكديگر، آن­ها را براي مدتي در دو قفس جداگانه در كنار هم نگهداري كرد تا به تدريج به يكديگر عادت كنند و پس از مدتي با تهيه قفس بزرگ­تر ، هردوي آنان را به يك قفس منتقل نمود تا در كنار هم زندگي كنند. سازگاري يكي از عوامل بسيار مهم در توليد مثل كاسكو است. البته اگر تعداد زيادي كاسكوي نر و ماده در اختيار داشته باشيد، بهتر است كه انتخاب جفت را به عهده خود كاسكو بگذاريد. جفت­هاي سازگار شده در كنار هم مي­مانند و به همديگر غذا داده و به پر آرايي يكديگر مي­پردازند. در شرايط طبيعي معمولاً طوطي­ها جفت خود را براي تمام طول زندگي انتخاب مي­كنند. از اين رو بهتر است كه پس از سازگاري طوطي­هاي نر و ماده، آن­ها را از همديگر جدا نكنيد و اجازه بدهيد كه در كنار هم زندگي كنند. برخي از طوطي­ها به راحتي با جنس مخالف جفت شده و برخي ديگر در پذيرش جفت مشكل پسند هستند. در هر صورت اگر يك جفت طوطي نر و ماده با هم جفت نشدند، بايد آن­ها را براي مدتي از يكديگر جدا كرده و پس از مدتي دوباره آن­ها را در يك قفس قرار داد، معمولاً اين كار باعث مي­شود كه آنان با يكديگر سازگار شوند و اگر اين كار به شكست انجاميد بهتر است كه    آن­ها را از يكديگر جدا كرده و جفت­هاي تازه­اي براي آنان انتخاب كرد. قبل از تخم­گذاري، رفتارهاي طوطي تغيير مي­يابد. طوطي نر معمولاً رفتارهاي عصبي از خود نشان داده و ممكن است نسبت به صاحبش حالتي تهاجمي به خود بگيرد. طوطي نر قبل از آميزش سعي مي­كند توجه طوطي ماده را به طرف خود جلب كند و براي اين كار  بال­هاي خود را پايين آورده و دم قرمز خود را به طوطي ماده نشان مي­دهد. در اين مرحله چشم طوطي نر بيشتر به زردي مي­گرايد و مردمك چشم براي مدت كوتاهي كوچك مي­شود. طوطي ماده نيز در قبال رفتارهاي جنسي طوطي نر تحريك شده و به آرامي روي نشيمنگاه نشسته و با پايين آوردن بدن خود، طوطي نر را به جفت­گيري دعوت مي­كند . جفت­گيري چند ثانيه بيشتر به طول نمي كشد و ممكن است كه طوطي نر چندين بار در يك روز جفت­گيري كند اما در واقع براي بارور كردن يك خوشه تخم، فقط يك بار جفت­گيري كافي است. پس از جفت­گيري طوطي ماده خود را براي       تخم­گذاري آماده مي­كند و معمولاً قبل از تخم­گذاري بالاي مقعد طوطي ماده متورم مي­شود و مدفوع پرنده از حالت يكنواختي درآمده بوي ناخوشايندي از آن متصاعد گردد.  پس از اولين تخم­گذاري، طوطي ماده بر روي تخم نمي خوابد و منتظر مي شود تا تخم­هاي دوم سوم نيز گذاشته شود. كاسكوها معمولاً دو يا سه تخم و به ندرت چهار تخم مي­گذارند. تخم­ها هر يك با فاصله دو تا سه روز از تخم قبلي گذارده مي­شود. طوطي ماده به اين دليل روي اولين يا دومين تخم خود نمي خوابد و منتظر تخم سوم مي­شود كه جوجه هايش دوره رشد جنيني را با هم شروع كنند و با هم از تخم خارج  شوند. ميانگين مدت جوجه كشي كاسكو 28 تا 30 روز است. جوجه­هاي تازه از تخم درآمده كاسكوي ماده از يك پوشش نرم سفيد رنگ و پر پشت پوشيده اند، در حالي كه رنگ ناخن آن­ها سياه است و وزن هر جوجه در حدود 14 گرم است و در طول دو هفته اول زندگي، بيشتر كرك پرهاي سفيد و نرم جوجه ريخته و به تدريج پرهاي دايمي جاي  آن­ها را مي­گيرد. زبان جوجه­ها در ابتدا صورتي رنگ است و ظرف 3 تا 4 هفته به رنگ تيره در مي آيد. در پنج هفتگي پوششي از پرهاي نرم خاكستري تمامي بدن پرنده را خواهد پوشاند در شش هفتگي پرهاي قرمز دم ظاهر مي­شود. تا سن يك سالگي كه طوطي جوان اولين پر ريزي خود را انجام مي­دهد، هنوز مقدار جزيي رنگ خاكستري در نوك پرهاي قرمز دم آن ديده خواهد شد. وقتي طوطي­هاي جوان آماده مي­شوند كه آشيانه را ترك كنند، سن آنان حدود ده هفته و وزن آن­ها در حدود 336 گرم خواهد بود. 
    
منبع: كتاب پرورش، نگهداري وبيماري هاي كاسكو، تاليف دكتر احسان مقدس، انتشارات نيلوبرگ، تهران، چاپ ششم ،1390

(استفاده با ذكر منبع بلامانع است)
 
دانلود فایل
لینک کوتاه